Kulturni centar Novog Sada u saradnji sa Istorijskim arhivom Grada Novog Sada i Eparhijom bačkom organizovao je izložbu „Pogrom u Bačkoj – 80 godina od Novosadske racije“, koju je danas u Konaku kneginje Ljubice svečano otvorio patrijarh Porfirije.

Otvaranju su prisustvovale brojne visoke zvanice: Milan Đurić, gradonačelnik Novog Sada; Jahel Vilan, ambasador Izraela; predstavnik Mađarske ambasade; Bojana Borić Brešković, direktorka Narodnog muzeja u Beogradu; Tijana Čolak-Antić Popović, direktorka Etnografskog muzeja; Dejan Ristić, direktor Muzeja žrtava genocida; Ladislav Trajer, potpredsednik Jevrejske opštine Novog Sada, a hor Škole crkvenog pojanja „Sveti Jovan Damaskin“ pri crkvenoj opštini u Novom Sadu otpevao je „Tropar Svetim mučenicima bačkim“ i „Kondak Svetim mučenicima bačkim“, kompozicije posvećene kanonizovanim žrtvama Racije.
Velikom broju gostiju okupljenih oko jednog od najefektnijih izraza negovanja kulture sećanja najpre se obratila Sunčica Marković, pomoćnica direktora Kulturnog centra Novog Sada, koja je istakla kako su u Konaku predstavljene tri dokumentarne celine nastale u okviru programa Ledena tišina. Ovaj program Kulturni centar Novog Sada organizuje od 2013. godine i do sada je okupio veliki broj organizacija, udruženja i pojedinaca koji se na različite načine – od izložbi, preko tribina i stručnih konferencija do filmskih projekcija – bave kulturom sećanja. Prisutnima se potom obratio episkop bački g. dr Irinej Bulović koji se zahvalio za negovanje kulture sećanja bez koje „nemamo ni nadu, ni budućnost i koja je naš sveti dug prema žrtvama i prema precima uopšte“. Petar Đurđev, direktor Istorijskog arhiva Grada Novog Sada, istakao je da se prvi veći ratni zločin protiv neboračkog civilnog stanovništva desio u malom kolonističkom mestu Sirig, nakon čega je usledila izgradnja sistema nacionalne neravnopravnosti u kom su pravoslavni Srbi i Jevreji stavljani van zakona i postajali građani drugog reda. „Erupcija tog čudovišnog sistema“ dogodila se u januaru 1942. s jasnom namerom da se izvrši promena demografske strukture stanovništva i Đurđev naglašava kako je najpre stradala „junačka Šajkaška“, a potom Novi Sad – „mesto gde se srpski mislilo i pisalo u 18. i 19. veku“. Ovaj zločin ostao je nepoznat jer je posle 1945. godine tretiran kao zabranjeno sećanje sve do 1967, ali i takvo je preživelo u porodicama stradalih, pravoslavnim hramovima i jevrejskim opštinama. Đurđev je istakao kako je velika promena nastupila 2012. godine kada je Kulturni centar Novog Sada poneo ogroman posao organizacije sećanja na ovaj traumatični zločin, te se zahvalio svima koji su podržali, blagoslovili i pomogli projekat.

Izvor:Vojvođanske vesti

Foto:Vojvođanske vesti